Njoftim për shtyp për eliminin e bojës së plumbit

Boja e plumbit shitet akoma në një shumicë të vendeve, megjithë përpjekjet globale për ta ndërprerë qarkullimin e saj - OJQ-të kryesojnë rrugën për eliminimin e tij.

(Gothenburg, Sweden/ Tiranë, Shqipëri) Rregullorja e zbatuar e bojës së plumbit bën një ndryshim kritik për eleminimin e një prej kërcënimeve më të përhapura të helmimit me plumb për fëmijët, tregon një raport i ri, dhe organizatat jo-qeveritare (OJQ) luajnë një rol kryesor në katalizimin e rregulloreve kombëtare.

Raporti, nga Rrjeti Ndërkombëtar i Eliminimit te Ndotësve (IPEN), me të dhëna mbi plumbin në bojëra nga pothuajse 60 vënde, tregon që 25 nga 27 vënde që adoptuan limite legale mbrojtëse nga plumbi në bojëra që prej 2008, u shtynë nga puna e organizatave jo-qeveritare. Vëndet pa rregulla të detyrueshme në fuqi kishin bojë plumbi në dispozicion në market duke parashtruar keshtu rrezikun shendetsor ndaj fëmijëve dhe grupeve të tjera te prekshëm.

Një sondazh nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (WHO) tregon se bojërat me plumb ende nuk janë të përfshira në ligj në shumicën e vendeve, përkundër një qëllimi global për t'i hequr këto bojra deri në vitin 2020. Që nga 31 maj 2020, vetëm 39% e vëndeve kishin konfirmuar që ato kanë kontrolle të detyrueshme ligjërisht në bojën e plumbit. Për më tepër, shumë prej këtyre rregulloreve nuk janë mjaft mbrojtëse pasi ato përfshijnë përjashtime, kufij të dobët ose nuk zbatohen.

Përparimi i arritur deri më tani është kryesisht për shkak të përpjekjeve të OJQ-ve. OJQ-të kanë udhëhequr fushata kombëtare dhe i kanë dhënë vrull procesit të zhvillimit të legjislacionit të ri ose të përforcuar në pothuajse 50 vende në total gjatë 12 viteve të fundit. Një përfundim kryesor i bazuar në analizën IPEN të më shumë se 3,500 bojrave me bazë tretëse është i qartë: OJQ-të në bashkëpunim me palët e interesuara të vendit nga qeveria, industria dhe shoqëria civile, janë shumë efektive në mbështetjen e nismën e vendit për të miratuar rregulloret e bojës së plumbit dhe për të eleminuar përfundimisht plumbin në bojë.

“Është inkurajuese të shohësh vende që miratojnë ligje të reja, të forta për të ndaluar bojën e plumbit dhe rolin kritik që grupet e interesit publik kanë luajtur në lehtësimin e bashkëpunimit të frytshëm me palët e tjera të interesit. OJQ-të sjellin një perspektivë dhe përvojë unike të qytetarëve në tryezë dhe kanë qenë thelbësore në lëvizjen e qëllimit të eliminimit të bojës së plumbit në shkallë kombëtare, rajonale dhe globale ” tha Manny Calonzo, Këshilltar i IPEN dhe fitues i Çmimit Mjedisor Goldman për punën e tij në Filipine me OJQ-në Koalicioni EcoWaste.

Këtë javë, gjatë javës së tetë ndërkombëtare të nismës për parandalimin e helmimit nga plumbi, këto suksese festohen dhe nevoja urgjente për veprim shtesë theksohet përmes aktiviteteve nga OJQ-të në 36 vende.

Në Shqipëri, Qendra EDEN po zhvillon një fushatë ndërgjegjësuese me aktivitete tërheqëse përgjatë gjithë javës (26 Tetor – 30 Tetor) ku përfshihen pyetësor, postime informuese, kuize dhe dhurata mjedisore. Qëllimi i kësaj fushate është të mbuloje sa më shumë terren në rrjetet sociale dhe të kapë vëmëndjen e sa më shumë ndjekësve. Qendra EDEN ka 16 vjet që punon në fushën e ndërgjegjësimit dhe së bashku me grupin e saj të vullnetarëve merr përsipër të ndihmojë në organizimin e aktiviteteve, të japë suportin e saj në nisma të ndryshme me profil mjedisor si dhe jep rekomandime e saj në organet qeveritare kompetente për mënyrën sesi duhet trajtuar nga ana ligjore një problem i caktuar mjedisor.

“Përdorimi i plumbit në bojë është ndaluar në shumë vende të industrializuara për dekada, dhe alternativa me kosto efektive ndaj përbërësve të bojës me plumb janë gjerësisht të disponueshme. Megjithatë, fëmijët në të gjithë botën në zhvillim vazhdojnë të jenë të ekspozuar ndaj dëmit gjatë gjithë jetës dhe të pakthyeshme për shkak të ekspozimit ndaj plumbit në bojë. Kjo situatë është plotësisht e parandalueshme. Boja e plumbit duhet të eliminohet në Shqipëri" tha Deart Dervishi, Intern në Qendrën EDEN.

"Bojëra e plumbit është një nga burimet më të përhapura të ekspozimit të plumbit në fëmijëri dhe mund të shkaktojë dëmtime të përhershme dhe të pakthyeshme të trurit në zhvillim të fëmijëve. Boja e plumbit mund të shkaktojë koeficient të reduktuar të inteligjencës (IQ) dhe probleme në vëmendje, aftësi të dëmtuar të të mësuarit dhe rritje të rrezikut të problemeve të sjelljes. Nuk ka një nivel të njohur të ekspozimit të plumbit pa efekte të dëmshme dhe për këtë arsye kemi nevojë për përpjekje të përbashkëta për të ndaluar plumbin në të gjitha llojet e bojrave ”, tha Jeiel Guarino, Punonjës Për Fushatën Globale Të Eliminimit të Bojërave të Plumbit të IPEN.

Në mënyrë që të përshpejtohen përpjekjet për të eleminuar bojën e plumbit globalisht brenda pesë viteve të ardhshme, raporti kërkon:

• Agjencitë ndërkombëtare të vazhdojnë të ofrojnë udhëzime dhe informacione për qeveritë individuale që kërkojnë ndihmë në krijimin e kontrolleve rregullatore të plumbit në bojë.

• Qeveritë kombëtare për të ndërmarrë hapa tani për të filluar zhvillimin e rregulloreve të plumbit në konsultim me palët e interesuara kombëtare.

• Prodhuesit e ngjyrave, shoqatat tregtare të industrisë së bojrave dhe shitësit e përbërësve të bojës për të ndërmarrë veprime vullnetare menjëherë për të eleminuar plumbin nga të gjitha bojrat.

• Donatorët të vënë në dispozicion burime të reja të rëndësishme për eliminimin global të bojës me plumb, me një fokus në veprimet strategjike të vendit.

###
IPEN (Rrjeti Ndërkombëtar i Eliminimit të Ndotësve), rrjeti global shëndetësor i mjedisit me mbi 600 organizata në 124 vende, punon për të eleminuar dhe zvogëluar substancat më të rrezikshme për të krijuar një të ardhme pa toksicitet.

Qendra Mjedisore për Zhvillim, Edukim dhe Rrjetëzim (EDEN) është një nga organizatat mjedisore më aktive në Shqipëri. Qendra EDEN është një organizatë jo qeveritare, jo politike dhe jofitimprurëse e cila ka për qëllim të kontribuojë në një zhvillim të qendrueshëm dhe mjedis të shëndetshëm nëpërmjet ofrimit të shërbimeve në partneritet me aktorët e interesuar.

 

27 Tetor, 2020

Kontaktet
Global: Jeiel Guarino, Questo indirizzo email è protetto dagli spambots. E' necessario abilitare JavaScript per vederlo.
Lokal: Deart Dervishi, Questo indirizzo email è protetto dagli spambots. E' necessario abilitare JavaScript per vederlo.