Rrjeti i vigjilencës mjedisore dhe advokacisë ditën e martë, dt.9.10.2018 zhvilloi konferëncën kombëtare përmbyllëse trekëndësh “Eficenca e energjisë në ndërtesa, një urë e fortë lidhëse midis investitorëve – pushtetit qëndror – pushtetit vendor”, te Hotel Tirana, Tiranë.
Konferenca, ku të pranishëm ishin rreth 80 pjesëmarrës, solli bashkë përfaqësues të bashkive të organizatave partnere të projektit “Së bashku një sy për mjedisin”, investitorë në fushën e eficencës së energjisë, përfaqësues të pushtetit qëndror, organizata mjedisore etj.

Konferenca u përshëndet në fjalët hapëse nga: Z. Besnik Baraj, Deputet, Komisioni Parlamentar i Veprimtarisë Prodhuese, Industrisë dhe Mjedisit; Znj. Suela Pashaj, Shefe sektori koordinimi, Agjencia për Mbështetjen e Vetëqeverisjes Vendore dhe nga Z. Mihallaq Qirjo – Drejtor, Qendra Rajonale e Mjedisit, Shqipëri. U theksua rëndësia që zë në politikat dhe në zhvillimin e vendit tema e eficencës së energjisë në ndërtesa duke u trajtuar sipas konceptit të varfërisë energjetike dhe u përgëzua ndërmarrja e nismave të këtij konteksti nga organizata mjedisore. Risia e nismës së rrjetit të vigjilencës mjedisore dhe advokacisë përmes botimit të raportit “Vlerësimi i performancës së energjisë në ndërtesa përmes konceptit të varfërisë energjetike”, është ndërthyrje e politikave të energjisë, e eficencës së energjisë dhe politikave sociale dhe ndjeshmëria e temës vjen afër shumë grupeve të interesuara njëkohësisht.
Më tej Znj. Hakani, koordinatore projekti pranë qendrës EDEN, prezantoi gjetjet dhe rëndësinë që ka patur zhvillimi i fushates #IAmOnEnergySavingMode, për ndërgjegjësimin dhe informimin e publikut. Fushata e zbatuar në nivel kombëtar ka prekur nxënësit e shkollave 8 vjecare të mesme dhe profesioanale. Pjesë e kësaj fushate kanë qenë dhe forumet rinore të partive politike të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në vëmendjen e politikave ndaj varfërisë energjetike. Më tej konferenca u pasua nga prezantimi i Znj. Enetela Cipa, drejtoreshë e agjencisë më të re të krijuar në kuadër të ligjit “Për performancën e energjisë në ndërtesa”, Agjencia e Eficencës së Energjisë. Z. Valdet Gashi Shef i Sektorit për Furnizim me Energji Elektrike, Agjencia e Kosovës për Efiçencën e Energjisë, paraqiti funksionimin e Agjencisë në Kosovë. Znj. Teuta Thimjo nga Agjenica Kombëtare e Burimeve Natyrore, u ndal në projekte të ndryshme të ndjekura nga Agjencia në kuadër të eficencës së energjisë dhe alternativat që ofrohen në nivel vendi në lidhje me diversifikimin e burimeve natyrore.
Programet e investimit me fokus efiçencën e energjisë nga fondet e zhvillimit në Shqipëri, u paraqitën nga Znj. Laura Qorlaze - Menaxhere në Shqipëri, Korporata Financiare Ndërkombëtare (IFC) dhe Znj. Mirela Kamberi - Menaxhere e programeve për Ndryshimet Klimatike, Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim, Shqipëri (UNDP).

Diskutimet u pasuan midis të pranishmëve për pozicionin e pushtetit vendor ndaj politikave të eficëncës së energjisë, roli i shoqërisë civile në forcimin e zbatimit të politikave të eficencës së energjisë, si pozicionohen biznese në sektorin e eficencës së energjisë etj. U theksua rëndësia për rritjen e bashkëpunimit midis tre aktorëve ”investiitorë, pushtet vendor dhe pushtet qëndror”

Kjo konferencë shënon përmbylljen e projektit “ Së bashku një sy për mjedisin”, ku ndër produktet dhe aktivitete kryesore përmenden:
Raporti “Vlerësimi i performancës së energjisë në ndërtesa përmes konceptit të varfërisë energjetike”; fushata kombëtare #IAmOnEnergySavingMode;  letër drejtuar Komisionit për Veprimtari Prodhuese Tregtisë dhe Mjedisit për ngërcet e ligjit të Performancës së energjisë në ndërtesa; letër e hapur për adresimin e rëndësisë së tematikës së eficencës së energjisë në projektin më të fundit të qeverisë "100 fshatrat"; takime lobuese me partitë politike kryesore në vend datë 25 shtator "Efiçenca e Energjisë në Ndërtesa dhe roli i Partive Politike si katalizator i hartimit dhe zbatimit të politikave në vend", etj.

Fotografitë e konferencës trekëndësh midis tre aktorëve, investitorëve – pushtetit qëndror – pushtetit vendor, gjenden në faqen facebook të rrjetit të Vigjilencës mjedisore dhe Advokacisë.

Projekti "Së bashku një sy për mjeidisin" 15 Mars 2018 – 15 Tetor 2018, është zbatuar nga rrjeti i vigjilencës mjedisore dhe advokacisë:
Qendra Mjedisore për Zhvillim, Edukim dhe Rrjetëzim (EDEN)-Tiranë, Organizata drejtuese; Klubi Ekologjik Elbasan (KEE)-Elbasan; Për Mirëqënie Sociale dhe Mjedisore (PMSM)-Berat; Qendra e Informacionit Aarhus Shkodër (AIC)-Shkodër; Qendra për Kërkim, Bashkëpunim dhe Zhvillim (CRCD)-Vlorë; Qendra për Mbrojtjen e Ekosistemeve Natyrore në Shqipëri (EcoAlbania)-Tiranë.

Konferencua u relizua në kuadër të projektit "Së bashku një sy për mjedisin", financuar nga Ambasada Suedeze në Shqipëri, në kuadër të Programit për Mbështetje të Organizatave të Shoqërisë Civile në Shqipëri (SENIOR II) zbatuar nga Qendra Rajonale e Mjedisir (REC) në Shqipëri.

Projekti “E drejta mjedisore për banorët e Sheqit”, ka nisur zbatimin e tij në muajin nëntor 2017 dhe shënoi mbylljen e tij në datë 27 shtator 2018 në konferencën “Vend-depozitimet ekzituese te mbetjeve dhe masat per të mos i shndërruar në vatra të nxehta emergjence mjedisore”, zhvilluar te Hotel Tirana në Tiranë.

Konferenca solli bashkë historikun e një venddepozitimi të shndërruar në një emergjencë mjedisore, me reagimin qytetar në sistemin adminsitrativ dhe nismat politike, ekspertizën e fushës dhe pozicionin real të institucioneve vendore në detyrën për menaxhimin e integruar të mbetjeve dhe trajtimin final të tyre. Të pranishëm në konferencë ishin afërsisht 55 persona (Inspektorati i Mjedisit dhe Pyjeve, dega rajonale Fier, organizata mjedisore, Av. Popullit, Drejtoria Rajonale Fier, Media, Ministria e Turizmit dhe Mjedisit, etj) . ndërkohë që nga Bashkia Fier nuk kishte përfaqësim në këtë konferencë.

Konferenca filloi me fjalët përshëndetëse të Znj. Ermelinda Mahmutaj, Drejtoreshë ekzekutive e qendrës EDEN dhe më tej u pasua nga prezantimi i rastit të ndjekur nga koordinatorja e projektit Znj. Lira Hakani, qendra EDEN. Konferenca u ndoq nga një panel diskutimi mbi "Sfidat dhe mundësitë për menaxhimin e integruar të mbetjeve në nivel vendor" me qëllimin ngritjen e çështjes që nëse nuk merren masat e duhura dhe asnjë aktor përgjegjës nuk realizon detyrën e tij dhe të shqyrtojë pengesat reale, të gjitha venddepozitimet ekzistuese do të shndërohen në vatra të nxehta emergjencash mjedisoreme. Në kuadër të këtij qëllimi një sërë aktorësh ishin të pranishëm në panel për të diskutuar reth rolit që ka secila palë në situatën aktuale, veprimet, aksionet që janë marrë dhe vështirësitë që hasen në zbatimin e kuadrit ligjor. Këto dhe çështja të tjera u diskutuan me: Znj. Ola Mitre – Gazetare; Z. Xhemal Mato - Shoqëria Civile Mjedisore; Z. Andi Cullhaj - Inspektorati Shtetëror i Mjedisit dhe i Pyjeve, Dega Rajonale Fier; Z. Agron Haxhimali - Shoqata e Bashkive të Shqipërisë; Z. Enio Haxhimihali - Ekspert ligjor mjedisor.

Situata aktuale e venddepoziitmit të sheqit, në Fier u shpreh nga të gjithë të pranishmit si mjaft shqetësuese pasi është një rast që është lehtësisht i përsëritur dhe në vende të tjera në Shqipëri. Si pjesë e kësaj Znj. Lediana Karalliu, Pergjegjëse Sektori, Sektori i Përgatitjes dhe fizibilitetit të projekteve për pastrimin e mjedisit dhe trajtimin e mbetjeve, Ministria e Turizmit dhe Mjedisit prezantoi nismën e qeverisë për "Për zbutjen e riskut në vend-depozitime". Vendepozitimi i mbetjeve në Sheq, në kuadër të kësaj nisme, është listuar për rehabilitim. Ndërkohë aktualisht situata në Sheq vazhdon emergjente dhe në sajë të mbështjetjes së vazhdueshme të Klinikës Ligjore ngritur pranë Fondacionit Shoqëria e Hapur për Shqipërinë, Bashkia e Fierit është paditur për rastin konkret. Në datën 9 tetor 2018 në Gjykatën Administrative të Shkallës së Parë Vlorë, do zhvillohet seanca e parë në lidhje me padinë e paraqitur nga Qendra EDEN dhe banorët e lagjes Sheq.

Fotografi të konferencës "Vend-depozitimet ekzituese te mbetjeve dhe masat per të mos i shndërruar në vatra të nxehta emergjence mjedisore" mund ti ndiqni në facebookun e qendrës EDEN.

Hapat kryesore që ka ndjekur projekti në ecurinë e tij:
• Vizitë tre ditore në terren për grumbullim faktesh, takime dhe bashkëpunim me banorët e zonës dhe korrespondencë me institucionet përgjegjëse (Bashkia Fier, Inspektorati Shtetëror Pyjeve dhe Ujërave, Agjencia Kombëtare e Mjedisit, Qendra Shëndetësore nr.1, Fier). Si pjesë e këtyre u zhvillua:

          o Raporti: Realiteti i banorëve pranë vend depozitimit të mbetjeve në Sheq, Fier
          o Letër faktesh:Kur ligjet ekzistojnë, por sërish jetojmë në mes të plehrave
          o Video informuese ndërgjegjuese: E drejta mjedisore per banorët e Sheqit

• Adresimi i çështjes në sistem administrativ. Si vijim i korrespondencës me institucionet përgjegjëse Qendra EDEN dhe banorët i janë drejtuar Bashkisë Fier me letrën Kërkesë për marrjen e masave që parashikohen nga kuadri ligjor në fuqi në lidhje me fushën e paligjshme të grumbullimit të mbetjeve në Sheq, Fier (15.05.2018). Në mungesë të një reagimi zyrtar nga Bashkia Fier në datë 27.06.2018 u zhvillua në Fier, tryeza “Dialog për mbylljen dhe rehabilitimin e vend-depozitimit ekzistues të mbetjeve urbane në Sheq”. Më shumë për këtë tryezë dialogu mund të lexoni këtu.

• Adresimi i çështjes në sistem gjyqësor. Në vijim të tryezës së dialogut të datës 27.06.2018, Bashkia Fier nuk dha asnjë deklaratë zyrtare në lidhje me venddepozitimin. Në datë 31.07.2018 Qendra Mjedisore EDEN së bashku me banorët e Sheqit paditën bashkinë Fier në Gjykatën Adminitrative të shkallës së Parë, Vlorë me objekt:
1) mbyllja e vend depozitimit të mbetjeve urbane në Sheq, Fier si një vend depozitim pa leje mjedisore, ndotës dhe i dëmshëm për mjedisin dhe shëndetin e banorëve të qytetit të Fierit;
2) si dhe rehabilitimi i plotë dhe i menjëhershëm i vend depozitimit.
Njoftimi për shtyp për padinë.

Në sajë të mbështetjes ligjore të Klinikës Ligjore ngritur pranë fondacionit OSFA çështja është adresuar në sistemin gjyqësor. Rasti i venddepozitimit të mbetjeve në Sheq, do të ndiqet nga Klinika ligjore dhe nga Qendra EDEN deri në zgjidhjen e tij me marrjen e vendimit në Gjykatën Administrative të Shkallës së parë Vlorë, sipas objektit të padisë paraqitur nga Qendra EDEN dhe banorët e lagjes Sheq, Fier.

Në kuadër të projektit “E drejta mjedisore për banorët e Sheqit” i cili mbështetet financiarisht nga Fondacioni Shoqëria e Hapur për Shqipërinë-OSFA.

Call for civil society organisation for participation in trainings organised within the project GEAR – Green Economy for Advanced Region

EDEN Centre – Environmental Center for Development, Education and Networking is implementing the project "GEAR - Green Economy for Advanced Region“ with the aim of increasing the activities and impact of civil society organisations from Montenegro, Serbia, B&H, FYR Macedonia and Albania in the environmental protection through networking, strengthening their capacities and promoting green economy.
The project is implemented in partnership with organisations FORS Montenegro, which is the coordinator of the project, SMART Kolektiv from Serbia, Centre for Development and Support from B&H, EKO Svest from FYR Macedonia and Association Slap from Croatia. The project is financed by the European Union within Civil Society Facility and Media Programme 2016-2017.

In the first phase of project implementation, the following trainings will be organised in collaboration with the partners in the project, for civil society organisations from Albania and FYR Macedonia dealing with environmental protection and sustainable development, socio-economic development, social protection and similar topics, in the period from the second half of September to April 2019*:

- Green Economy (two-day training in Albania, October 2018*)
- Public Advocacy and Lobbying (three-day training in Albania, October 2018*)
- Project Cycle Management (four-day training in Albania, December 2018*)
- Participation in Decision Making (two-day training in FYR Macedonia, November 2018*)
- Studies and Research on Development of Green Economy (two–day training in Albania, April 2019*)
- Monitoring of Public Policies (three-day training in Macedonia, March 2019*)
- Improvement of Collaboration with Authorities (two –day training in FYR Macedonia, April 2019*)

In the following phases of project implementation, the study visit to Croatia and successful businesses following the principles of green economy and the sub granting for civil society organisations through public Call for proposals will be organised.

The costs of accommodation, food and transport of participants of the training programme will be covered by the project. As regards the selection and participation of organisations from Albania, the eligible participants are representatives of organisations registered in Albania, at least 6 months before the publishing of this announcement and the application for the participation in the training programme can be submitted no later than 26 September 2018, by completing the application form which can be downloaded here and sending it to the e-mail This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. .

Application criteria:
• Area of work of the organization
• Recognisability of the organization in the community and previous experience and references of the organization and the candidate – at least one project/activity implemented in the eligible area of work
• Interest of the candidate and the organization for participation in other project activities and the work of the network of CSOs
• Relevance of your participation based on the information received during your conversation with EDEN

The number of participants of the training programme is limited and the candidates can take part in one or more trainings, depending on the interests and possibilities. EDEN Centre reserves the right on deciding on selection and the total number of participants, in line with the defined criteria and financial possibilities, on which you can get more information if you contact us on the following phone number 42 227615 or visit our website www.eden-al.org

*time schedule is indicative and subject to changes on which the participants will be timely informed

Hi. I’m Erona. I’m 19, and I was born and raised in Germany. However, as my name gives it away, my origin is not German, it is Albanian. Understandably, I’ve always felt a connection to Kosovo, my original country, but more so also Albania.
After I graduated from High School and got my A levels, I wanted to do something special, something not everyone does and something that was really useful and needed. Through meandering ways, I came to the only environmental organisation in the whole country that had an allowance for this project, and I did not hesitate, I just applied, like I did to many others. But as time went by, I started to narrow it down to EDEN for my EVS (Europeam Voluntary Service). I have to say, it was quite the right choice I made there.

From the very beginning, I was amazed at how warm and welcoming my now co-workers were to me. Not only did they fetch me at the airport, they made sure that my appartment, my sim-card, my wireless, my sense of navigation (where is the next supermarket? The bank, the money-exchange?….) and really anything else was just fine with me and they made my first weeks here incredibly exciting and not scary at all - which, considering I’m a young girl that moved half across the continent, wouldn’t be surprising.

What I like the most about my time here is that I feel like I’m doing something meaningful and I’m being supported. For instance, the very second day I came here, I was already part of “the team“ and got to visit a presentation in Vlora, two days later in Shkoder. The next week then, I was allowed to join a very interesting international meeting on national issues. All because my co-workers were keen on involving me in as much as possible, making my stay here as pleasant as possible, which should never be taken for granted.
Now, not even 2 months in, I can happily say I feel very comfortable and at ease with my stay - I’m happy to come to work, I call my co-workers good friends, and Tirana is a beautiful city to live in with so warm-hearted people.

I’ve seen how much Eden has already done and changed, and I’ve also seen how much there still is to change. And I can tell you, I am very eager to see where this journey takes me, how much the ladies from EDEN will teach me, and how much I will be able to contribute to the much needed change in Albania.